Afgelopen donderdag was ik uitgenodigd om deel te nemen aan de hoorzitting over het Vlaams energiebedrijf of concept. Wellicht is concept of idee beter op zijn plaats op dit ogenblik dan het al een bedrijf te noemen. Logisch ook daar het bedrijf nog moet opgericht worden en er nog geen mensen in werken Het is en blijft een goede beslissing om in onze sector te gaan investeren vermits zij van vitaal belang is voor onze welvaart en er veel dient te gebeuren. De lijst van prioriteiten of eerder het gebrek eraan is lang, ook hier zijn de keuzes niet altijd eenvoudig, vermits onze energieketen in delen is opgeknipt. Bijvoorbeeld, het gereguleerde gedeelte zijnde de netwerken vallen eigenlijk buiten de mogelijke doelen behalve dan de ondersteuning van nieuwe innovaties of proefprojecten.
De media heeft het al over een teleurstelling, maar hiervoor is het veel te vroeg daar men dit initiatief de tijd moet geven om te rijpen (op voorwaarde dat er wel dagdagelijks een team van experts uit de industrie aan het toekomstig plan werkt ). Wel is het naar mijn mening belangrijk dat men een duidelijke visie en missie heeft alvorens men overgaat tot de volgende stap (voorbereiding oprichting vennootschap). Ook heeft men toch een ondernemingsplan nodig (daar het hier toch over een bedrijf gaat) en dit dient voor de aandeelhouder(s) dan toch de aanleiding te zijn om dit plan goed te keuren om dan vervolgens het bedrijf op te richten.
Het idee van sommigen om eerst het bedrijf op te richten en dan het management te gaan zoeken om hun dan de opdracht te geven om het ondernemingsplan te laten schrijven, lijkt me geen logische volgorde. Natuurlijk is het aangewezen om het management van een onderneming zijn eigen objectieven te laten uitwerken, maar zij hebben wel behoefte aan een duidelijk kader (lees wat is de missie en het doel van het bedrijf?). Men zal toch een keuze dienen te maken want vanuit het decreet zijn teveel doelstellingen naar voren geschoven. Op basis van de zes doelstellingen die werden omschreven kun je gewoonweg geen ondernemingsplan maken vermits ze te divers zijn.
Ook zijn sommige objectieven wellicht moeilijk haalbaar door juridische, operationele of financiële obstakels. In een geliberaliseerde markt mag je als overheid nu eenmaal niet alles hoewel er in België meer zal worden toegelaten tijdelijk door het gebrek aan concurrentie. De Europese Commissie en afdelingen staan positief tegenover ieder initiatief dat in België iets doet aan de dominante marktposities. Het is zeker aangewezen om de toetsing te doen richting Europa eenmaal er een plan is.
Onrustwekkend vind ik wel het signaal dat Esco-diensten (lees advies geven als consultant over energiebesparing en energie-efficiëntie) als basis zou kunnen dienen voor het bouwen van een bedrijfsmodel. Dat deze dienst dient opgenomen te worden is een ding, maar dit zal hoogstens een extra dienst zijn in de marge. Het andere doel om de diverse duurzame portfolio's te gaan bundelen (van verschillende bedrijven actief in de duurzame markt) is op zich een nuttig idee, maar dat zal moeten getoetst worden op zijn haalbaarheid. Het idee om bijvoorbeeld bestaande participaties van PMV (Participatie Maatschappij Vlaanderen) en LRM (Limburgse Reconversie Maatschappij) is een goed idee, maar juridisch ook een uitdaging daar de overdracht van aandelen andere aandeelhouders een voorkooprecht geeft. Hier kunnen echter wel afspraken over gemaakt worden met de verschillende aandeelhouders in de projecten (indien het voordeel, lees rendement, van een project omhoog gaat dankzij het bundelen van de output dan zullen weinig aandeelhouders bezwaar hebben tegen de transfer van de aandelen naar een energiebedrijf).
Gedurende de hoorzitting werd wel vaak het woord pps gebruikt (publiek-private samenwerking) en dat is op zich een verstandige zaak zolang dat dit niet betekent dat alleen de grote en of bevriende duurzame energieproducenten plaats krijgen in dit bedrijf. De berichtgeving vrijdag in de Tijd dat de sp-a de CEO-stoel opeist is een heel slecht signaal op een moment dat er zelfs geen keuzes gemaakt zijn qua missie voor het nieuwe bedrijf.(lees als je niet weet wat je gaat doen hoe kun je dan al iets opeisen?).
Dat er tijdens de hoorzitting ook al melding werd gemaakt dat de kaarten al grotendeels geschud zijn noopt ook tot de nodige aandacht van alle betrokken partijen om ervoor te zorgen dat de voorziene middelen (zijnde 200 miljoen euro) slechts worden vrijgegeven als zowel de publieke als private stakeholders overtuigd zijn van de toegevoegde waarde (lees wat is de missie en ondernemingsplan van het toekomstige bedrijf). De bevoegde minister Lieten en haar kabinet hebben blijkbaar al vele gesprekken gehad over dit initiatief en was dus wel een opvallende afwezige in de presentaties daar ze blijkbaar toch al veel verder staan. Eén ding is zeker de oprichting van een nieuw energiebedrijf zal nog even op zich (moeten) laten wachten totdat er antwoorden zijn (of als die er nu al zijn dienen ze bekend gemaakt te worden) op bovenstaande onderdelen.