Vorige week gingen we crescendo over het energievraagstuk en zowat iedereen die er van dicht of van ver iets mee te maken (denkt) heeft, mocht zijn mening verkondigen. Over de schuldvraag werd ook voldoende uitgewijd en zoals ik al eerder heb gezegd is dat wellicht voor historici van belang, maar we moeten nu dringend werk maken van de toekomst. Er werd nog te veel geschoten op de huidige ontslagnemende regering en dat is niet correct gezien de korte regeerperiode.
Onze problemen zijn geboren eind jaren negentig en meer bepaald in '99 met de komst van de eerste paars-groene regering. De schuldvraag en vooral een mea culpa zou sommigen in dit dossier sieren, maar zoals gezegd is het de toekomst die nu telt. Dhr. Wathelet heeft wat mij betreft nog de wil gehad om iets te veranderen en ook enkele goede maatregelen genomen. Meer dan een doekje voor het bloeden is het echter niet.
Wat gaat onze toekomst in België (en daarbuiten) dan zijn op energievlak? Dat we de komende tien tot vijftien jaar hard zullen moeten werken om een achterstand in te halen van meer dan een decennium mag voor iedereen duidelijk worden. Het goede nieuws is dat er veel oplossingen zijn en dat deze ons ook zullen uitdagen. De investeringen gaan ook een zeer positieve invloed hebben op onze economie en toegevoegde waarde gezien innovatie hoog in ons vaandel zal komen te staan.
Zodra men echt werk gaat maken van een energievisie moet men al ten eerste begrijpen dat een visie veel meer inhoudt dan omschrijven hoe we naar onze toekomstige elektriciteitshuishouding kijken. Nu, met het lezen van alle noodscenario's gaan velen wellicht zien dat energie werkelijk in alle poriën is geslopen van onze samenleving. In een gesofisticeerde (kennis) economie waar alles instant beschikbaar moet zijn is onze verslaving aan het E-spul zonder historische vergelijking.
Zonder onze dagelijkse dosis E leven we terug in de tijden van Keizer Karel en die tijden worden niet voor niets de donkere (vroege) Middeleeuwen genoemd. Ondanks alle aandacht en groter wordende interesse voor onze energieproblemen zie ik weinig goeds aan de huidige regeringsonderhandelingen. Buiten wat schietoefeningen vanuit de heup met ideetjes zoals: laten we de kerncentrales nog wat langer openhouden of we bouwen even snel een nieuwe, hoor ik niets nieuws. Positief was dat de voorzitter van de grootste politieke fractie in België/Vlaanderen toegaf dat het anders moet en dat er geen visie is op dit ogenblik.
Wat ik niet hoorde is hoe ze deze visie op het België van de toekomst dan wel gaan bouwen. Dit doe je niet even in de komende regeringsonderhandelingen tussen de tien andere prioriteiten door. Daarvoor is het vraagstuk veel te complex en de kennis rond de tafel niet aanwezig. Alleen samen met alle experts en groepen uit de samenleving gaan we deze uitdaging aankunnen. Het is niet omdat ik al meer dan een decennium in deze sector werk (daarvá³á³r meer dan een decennium in de telecomsector), dat ik mijn eigen sector meer belang wil toedichten dan nodig. Het tegendeel is zelfs dat ik wou dat onze sector minder van belang zou zijn voor onze samenleving.
De omschreven doemscenario's die deze week netjes naar buiten werden gebracht hebben in ieder geval als waarde dat iedereen begrijpt dat we allemaal direct geraakt worden als onze energiebevoorrading niet meer zeker is. Een ander voordeel is dat iedereen nu ook scherp staat en niemand het probleem lichtzinnig neemt en we in ieder goed voorbereid de winter in zullen gaan.
Toevallig of niet werd deze week duidelijk dat een consortium van bedrijven, waaronder de oude dominante marktpartij, een aanvraag indienen om voor onze kust een energie-eiland te mogen bouwen. Op zich zeer positief dat er een partij is die wil bouwen, maar hopelijk gaan er toch enkele gegadigden zijn want een is geen keuze natuurlijk. Ook zou de overheid toch moeten eisen dat er eerst een test komt op een beperktere schaal voor we onze beperkte kustlijn nog meer gaan belasten. Nogmaals: het idee zelf dient uitgebreid onderzocht te worden, maar ineens bouwen lijkt me geen goed idee.
Ondertussen dienen goedkopere alternatieven zich voor opslag op die ook hun voor- en nadelen met zich meebrengen. Persoonlijk vind ik waterstof nog altijd een grote toegevoegde waarde hebben want het is goed op te slaan en je kunt het ook gebruiken in de transportsector. Gezien bijvoorbeeld onze windmolenparken op zee zou minstens een equivalent (lees: grootte van het geplande energie-eiland) in grote (400 MW) opslag via waterstof mee in het plan dienen opgenomen te worden.
Dit staat ook in verbinding tot het uitbouwen van een tankstation-netwerk van waterstof (en CNG) over gans de Benelux (ja, samen met onze Nederlandse vrienden en dus hier zullen we tot een visie dienen te komen die gedeeld wordt door hun) om zo tegelijkertijd onze afhankelijkheid van geïmporteerde olie te verminderen. Terug naar de visie want hier begint het mee en dan zijn er oplossingen voorhanden. Een energievisie voor onze toekomstige samenleving moet de basis zijn, maar heeft alleen zin als hij breed genoeg is (lees: als alle facetten waar energie gebruikt wordt hun impact hebben op deze visie en andersom) en hij mag gerust verder reiken dan wat op dit ogenblik haalbaar is.
Er zijn veel voorbeelden te geven van doelen die te ver af lagen, maar later toch bereikt zijn (denk maar aan de vele wereldrecords die keer op keer verbroken worden) of onverwachte evoluties die niemand had zien aankomen (sociale netwerken, Internet, succes van zonnepanelen, etc..) en ervoor gezorgd hebben dat onze maatschappij met succes nieuwe richtingen is in gegaan. Energie is de primaire bron van waaruit onze huidige welvaart is opgebouwd en in het groter plaatje al het leven op aarde (lees: de zon), dus is er geen andere weg dan slagen in de succesvolle omvorming naar een duurzame energievisie.