Energie-Blog

André Jurres

Dat Nederland al jaren aan een stuk een potje aan het maken is van zijn duurzaam beleid, is voor velen allang geen verrassing meer. Wat wel opvallend was vorig week, was dat Nederland nu reeds zegt dat ze hun doelstelling voor 14% duurzame productie in 2020 niet meer gaan halen. Wat enigszins wrang klinkt als je weet dat nog niet zolang geleden dezelfde beleidsmakers daar hun doel zelfs nog verhoogd hadden met 2%.

Wat loopt er zoal mis met hun beleid of wellicht is het gemakkelijker om te zeggen wat loopt er niet fout? Ondanks zijn vele honderden kilometers kustlijn is de ontwikkeling van windmolenparken, of toch in ieder geval de realisatie ervan, bijna compleet stilgevallen.  Grote boosdoener is het ondersteuningsbeleid beter bekend als SDE+ of eigenlijk zouden ze het beter SDE- noemen. Men kan kritiek hebben op het ondersteuningsbeleid in heel wat landen maar Nederland spant gewoon de kroon.

De vele ontwikkelaars zitten met hun handen in het haar want ze krijgen op papier vaak nog wel de toezegging van subsidie voor hun duurzame projecten maar toch worden ze niet gerealiseerd. Het perverse systeem zorgt ervoor dat je op bepaalde ogenblikken kunt inschrijven voor een bepaalde vergoeding per KWh bijvoorbeeld(of m3 in het geval voor groen gas injectie). Men heeft vier tot vijf niveaus van subsidie maar men begint met de laagste. Meestal is de ganse subsidiepot opgebruikt na twee rondes. Voor 2013 was dit trouwens  3 miljard Euro wat op zich niet gering is.

Maar nu komt het, daar het geld dus al op is in een vroeg stadium (na de tweede ronde), hebben alle kandidaten dus meegedaan op een moment dat de subsidie niet toereikend is om een rendabel financieel plan te hebben. Zo komt het dan ook dat de Nederlandse overheid al meer dan 8 miljard Euro heeft toegekend aan allerlei projecten maar daar is dus zo goed als niks effectief van uitgekeerd (1% volgens sommige bronnen).

Dat dit beleid een nul resultaat kent is geen toeval, de Nederlandse regering zet terecht zwaar in op bezuinigen en doet zo aan het gekende window dressing waar je loopt te verkondigen hoeveel budget je voorziet voor iets en zo de nodige media-aandacht krijgt en vervolgens niks doet. Dat Nederland nu zowat het slechtste leerlingetje van de klas is geworden in Europa is blijkbaar ook geen probleem ook al roeren zich nu toch wel enkelen dat het objectief voor 2020 niet gehaald zal worden.

Het zal al een wonder zijn als ze van 4 naar 8% geraken want er blijft nog zes jaar over. Het verbranden van biomassa in oude kolencentrales (of nieuwe) loopt ook nog steeds achteruit want het is gewoonweg niet rendabel om te doen met een elektriciteitsprijs van in de 40 Euro. Wat ze wel veel gebouwd hebben in Nederland de laatste jaren zijn gas- en kolencentrales en de overheid vond dit prachtig. Bijvoorbeeld in Groningen staat zo'n monster van minstens 1000 MW wat zes miljoen ton Co2 uitbraakt maar ja de wind staat toch meestal vanuit het zuidwesten dus daar hebben ze lokaal geen last van.

Als ik dan zie hoe de media reageert op de bouw van een biomassacentrale in Groningen en zo'n project voorstelt alsof het einde der tijden is aangebroken, breekt mijn spreekwoordelijke klomp.  Zonder enige kennis van zaken en zelfs niet de moeite nemende om de bronnen te checken of bij experts enige onderbouwing te vragen, worden er spectaculaire titels geschreven zoals gigantische biogascentrale of een van de grootste van Europa terwijl deze centrale begint met 5 MW en zal groeien tot maximum 15 MW.  Dat is minder dan een dertigste van een kolencentrale en qua efficiëntie en uitstoot met niks te vergelijken. Sterker nog er is zo goed als geen uitstoot want het groen gas dat gemaakt wordt van bijvoorbeeld mest (afval wordt dus zo nuttig gebruikt in plaats van een op een op het land uitgereden te worden) wordt geïnjecteerd in het gasnet en zo wordt het gas vergroent. Maar nee we boren zo'n project liever de grond in om maar negatief te schrijven (only bad news sells).  In ieder geval begrijpen de beleidsmakers wel waar het over gaat.

Volgende keer een vervolgstuk met enkele oplossingen voor het Nederlandse probleem.