De heisa die vorige week ontstond nadat een onderzoeksjournalist van de VRT naar buiten kwam met het nieuws dat afvalverbranding al sinds 2004 ook groene stroom certificaten krijgen was het zoveelste bewijs dat onze sector vooral negatief in het nieuws komt.
Denk dat zowat iedereen het eens is dat het verbranden van afval weinig te maken heeft met groene stroom ook al blijft het nuttig om welk afval dan ook te valoriseren. De afvalverbranders die vaak in handen zijn van gemeenten werkten al rendabel voor deze extra subsidie gezien ze een prijs per ton ontvangen van de gemeenten voor het afval dat zij verwerken.
Het gebruiken van de warmte door het verbranden van afval zelf is wel nuttig en kan aanzien worden als blauwe stroom. Dit was wellicht correcter geweest om warmtekrachtkoppeling certificaten te geven op voorwaarde dat deze warmte echt goed gebruikt wordt. Het probleem is natuurlijk wel dat zaken zoals warmtenetten zo goed als niet bestaan in België en je dus al dicht bij een industriële afnemer moet zijn die toevallig ook juist jouw warmte nodig heeft.
De overheid zelf zoals op regionaal niveau, maar ook lokaal zou de uitbouw van het gebruik van warmte uit energiecentrales zelf actief moeten ondersteunen. Bijvoorbeeld een van onze biogascentrales bevindt zich in een industriepark in Tongeren waar een uitbreiding van het park wordt voorzien. Wanneer een industriepark warmte over heeft zou de aanleg van een warmtenet standaard kunnen worden wanneer de basisinfrastructuur wordt aangelegd.
Het inzetten van warmte van motoren uit een biogascentrale betekent dan wel dat bijvoorbeeld het ministerie van landbouw oplossingen moet helpen uitwerken zodat het digistaat verwerkt kan worden op een andere manier. Bijvoorbeeld door grootschalige opslag om op het juiste moment deze natuurlijke bodem verbeteraars te kunnen uitrijden.
Het ontbreken van dergelijke aangepaste regelgeving zorgt er trouwens voor dat het volle potentieel van biogas uit afval en agrarische materialen niet benut wordt. Mocht de nieuwe minister van Tommelein relatief snel resultaat maken van dit potentieel dan zou het resultaat vele malen meer zijn dan alle zonnepanelen samen die men nu nog wilt leggen.
Terugkomend op de zogenaamde schande om afval verbranders groene stroom certificaten te geven is hier niet echt sprake van nieuwe zaken en was dit reeds lang bekend. Terecht wordt deze tekortkoming bekend gemaakt maar de huidige minister Tommelein heeft al direct bevestigd dat deze ondersteuning afloopt zodra de huidige termijnen voorbij zijn. Dit zal rond 2019 zijn.
Het is te hopen dat deze kramp reactie van de nieuwe minister hem niet vleugellam maakt gezien de media aandacht voor onze sector overwegend negatief is. Ondertussen wordt het duidelijk dat onze federale minister van energie mevrouw Marghem het steeds moeilijker krijgt om nog geloofwaardig te kunnen functioneren. Of dit nu terecht is of niet, de perceptie keren (de politieke dan toch) is altijd zeer moeilijk en een krachtdadig beleid neerzetten ook gezien de beperkte ondersteuning die zij heeft.
Zelfs de uitbouw van een energievisie/pact blijkt steeds meer het werk van anderen te worden (lees Elia rapport als basis) en het is maar af te wachten of mobiliteit, opslag van elektriciteit en warmtebenutting ook mee genomen worden in deze visie.
De uitbouw van een visie moet vooral gebaseerd zijn op de reductie van broeikasgassen meer dan alleen maar het garanderen van de bevoorradingszekerheid op korte termijn. Dat zelfs het gidsland bij uitstek Duitsland met zijn Energiewende nog geen gram minder CO2 uitstoot heeft gebracht ondanks meer dan 25% groene stroom zou als beste bewijs moeten dienen.
Natuurlijk levert groene stroom een van de sleutels om CO2 neutraal te worden, maar de andere delen die ontbreken zijn even belangrijk. Zolang we er niet in slagen om deze groene stroom op een intelligente manier op te slaan en te beheren blijft een groot deel van de CO2 besparing onbenut gezien je op andere momenten, wanneer zon en wind niet aanwezig zijn, fossiele brandstoffen moet gebruiken om de bevoorrading te verzekeren.
Men zou nu zelfs prioriteit moeten geven hieraan gezien alleen zon en wind bouwen geen zin heeft voor ons objectief om tegen 2030 35% minder CO2 uit te stoten. Een zelfde objectief zou ook voor Methaan en NOX uitgewerkt dienen te worden.