De eerste verkiezingsbeloften in België worden stilaan op papier gezet en zelfs soms al in de media vernoemd. Of al deze balloontjes ooit bewaarheid worden zullen we wel merken na de verkiezingen, maar iedereen begrijpt wel dat de ruimte bijzonder beperkt is als je budget al een tekort vertoond en je een schuld hebt van een kleine 300 miljard euro.
Wat ons in de Belgische energiesector vooral bezig houdt is of de partijen deze keer een energiestrategie gaan meenemen in hun doelstellingen? Energie kan voor België voor heel wat investeringen zorgen gezien het huidig tekort aan productie en de (hoge)leeftijd van een deel van onze energiesystemen.
Dat de bekende voorvechters voor zogenaamde goedkope energie vandaag zwijgen is omdat zij zeer goed weten dat energie zeer goedkoop is, toch in ieder geval het product gedeelte. Op zowat alle energiebronnen wordt zeer veel belastingen geheven en op zich is daar iets voor te zeggen gezien de overheid best het verbruik belast en niet het bezit.
Dat bepaalde partijen al druk bezig zijn om de politieke partijen te beïnvloeden kun je gewoon lezen, bijvoorbeeld de intercommunales/netwerkbedrijven pleiten open voor een capaciteitsvergoeding. Op zich een goed verzoek alleen viel ik toch van mijn stoel toen ik hoorde dat ze dan ook hun huidige transport/distributie vergoeding per KWh willen behouden. Oh ja, en laten we er nog wat mayonaise op gooien in de vorm van een injectievergoeding voor alle mensen die geïnvesteerd hebben in decentrale productie.
De kassa's lopen zich al warm op het trainingsveld en het is maar af te wachten of de regionale regulatoren voldoende weerstand gaan bieden tegen deze escalatie van belastingen/vergoedingen. Zoals ik al vaak heb geschreven is in de energiesector niks toeval en de netwerkbedrijven zien hun kans schoon nu ze bijna van de CREG af zijn om hun slag te slaan.
Onder het rookgordijn van de zogenaamde tegemoetkoming om voor een tarief te kiezen voor alle gebieden/netwerken (het blijven trouwens wel twee gescheiden netwerkbedrijven zijnde Eandis en Infrax) hoopt men de regionale ministers (lees Freya van den Bossche was voor dit eenheidstarief) gunstig te stemmen als de nieuwe kosten onder de radar in de factuur worden geschoten.
Nu ben ik zelf een groot voorstander van een capaciteitstarief gezien de investering in een netwerk gebaseerd is op deze norm (en niet zozeer op wat je verbruikt binnen je toegewezen capaciteit), maar daar dient het dan ook mee te stoppen. Er is geen enkele logische reden om per KWh te factureren als netwerkbedrijf behalve dan als geldmachine/belasting. Zoals ik al eerder heb gezegd begrijp ik het debat wel dat decentrale duurzame productie, (vaak PV installaties) een vergoeding hadden moeten betalen voor het vervuilen van het netwerkbeheer (met vervuilen bedoel ik dat dergelijke installaties niet volledig betalen voor het gebruik van het netwerk, maar er wel gebruik van maken). Ook al dient dit ook genuanceerd te worden want ik heb zelf ook PV panelen, maar betaal nog steeds veel netwerkkosten), maar dit retroactief doen op de rug van al deze burgers die geïnvesteerd hebben met hun spaarcentjes in duurzame energiehuishouding is gewoon NOT DONE.
Dat er naast het eenvoudige capaciteitstarief, vastgesteld door de regionale regulator in de toekomst (VREG/CWAPE/Brugel), ruimte moet zijn voor toekomstige investeringen staat buiten kijf, maar doe dit transparant zodat de regulatoren kunnen bevestigen dat dit tegen kost gebeurt. Nu het distributietarief naar de regio's gaat en de regulatoren zoals de Vreg hierover hun advies gaan geven aan de toekomstige bevoegde ministers kan men eindelijk ook eens wat doen aan de historische vergissing om alles door de leveranciers te laten factureren.
Zelf zie ik veel meer in het Nederlands systeem waar de energieleverancier alleen het product factureert en het netwerkbedrijf/intercommunale alle andere kosten (lees de gereguleerde of niet vrije kosten). Hierdoor zie je gewoon veel duidelijker als klant hoeveel je echt betaalt voor het vrije product. Nog belangrijker is echter dat het risico van de leveranciers hierdoor verkleint want het kredietrisico is zeer groot als je gedwongen wordt om ook voor anderen te factureren. In het begin van de liberalisering in 2003 was men gewoon vergeten dat dit veel geld kost voor de leveranciers om het incasso bureau te worden voor iedereen terwijl je mocht beginnen met nul klanten. Whoeps zeiden de regulatoren toen tegen mij en men gaf toe (achter gesloten deuren) dat dit een fout was, maar veel is er niet aan gedaan. Nu is er dus de kans om de leveranciers een faire vergoeding te geven voor dit risico of beter nog de facturen te gaan scheiden.
In ieder geval zou dit een punt kunnen zijn in de verkiezingen, maar het is te verwachten dat het vooral de volgende regionale regeringen zullen zijn die daar op hun nieuwe kabinetten moeten over beslissen. Het is voor iedereen te hopen dat ze met ervaren mensen beginnen en deze complexe materie.