Energie-Blog

André Jurres

Afgelopen vrijdag 22 december heeft Testaankoop zijn berekeningen bekend gemaakt met betrekking tot wat de liberalisering van de energiemarkt heeft gebracht voor de burger.
Op het eerste zicht lijkt de conclusie van Testaankoop negatief echter als men de statistieken bekijkt die in De Standaard werden vermeld komt men eerder aan een status quo uit.  Houdt men rekening met de geweldige stijgingen die de olie- en gasmarkt hebben gekend de laatste drie jaar met een verdubbeling tot verviervoudiging van de groothandelsprijzen is het ontbreken van een stijging in de eindverbruikerstarieven des te opmerkelijker.  Een gedeelte is te wijten aan de daling van de distributietarieven in vooral de jaren 2004 en 2005.  Echter in 2006 is deze tendens deels alweer teniet gedaan de stijging van de distributiegebieden van de zuivere intercommunales.  Ondanks de lichte daling van deze nettarieven behoren ze nog met vlag en wimpel tot de hoogste van Europa!! 
De verwachte stijging die wordt aangekondigd door de intercommunales voor volgend jaar is dan op z’n zacht gezegd misplaatst.  Hopelijk zal de CREG zich blijven baseren op de normaal gangbare manier van het uitrekenen van de jaarlijkse nettarieven die naar mijn mening een constante daling zou moeten laten zien gezien het netwerk jaarlijks wordt afgeschreven en eigenlijk voor een belangrijk deel al is afgeschreven.  Gezien de constante demografie van België van de laatste zestig jaar waar de bevolking sinds het einde van de tweede wereldoorlog maar met 2 miljoen mensen gestegen is zijn de investeringen dan ook vooral vervang investeringen geweest.  Wellicht zou men van al die kleine intercommunales gewoon één kunnen maken om zo de efficientië te verhogen.  De wil om dit te doen is echter niet bij iedereen op lokaal vlak aanwezig.  Zelf was ik ook verbaasd om te lezen dat er in 1960 ongeveer 500.000 ambtenaren waren en dit vandaag is opgelopen tot 1.000.000 ambtenaren.  Zelfs zonder rekening te houden met fenomenale verschillen in mogelijkheden vandaag ten opzichte van vroeger zoals de informatisering is de verdubbeling van het aantal gewoon niet te rechtvaardigen.  Het terugbrengen van het aantal ambtenaren naar het aantal van 1960 zou ons nog geen eens bij de top brengen van efficient beheer van de staff(overhead) van de NV België.   Om een voorbeeld te geven, in Hong Kong met zeven miljoen inwoners hebben ze iets meer dan 200.000 ambtenaren!  Wellicht wijk ik even af van het thema van dit artikel maar de grondslag voor ons probleem van competitieve dienstverlening heeft dezelfde redenen. 
Terugkomend op de conclusies van Testaankoop dat de stroomrekening blijft stijgen is terecht, als men echter kijkt naar de stijging van de stroomprijs bij de bedrijven dan schort er iets aan de marktwerking.  Het zijn vooral onze bedrijven die vandaag de prijs betalen voor de stijging met prijzen per KWh die gemakkelijk meer dan 20% duurder zijn.  Het is dan ook goed dat minister Verwilgen besloten heeft om een onderzoek te vragen aan de Raad van Mededinging over de stijging van de prijzen.  Weliswaar is zijn motivatie dat hij de leveranciers ervan beschuldigt om hun prijzen te laten stijgen naar aanleiding van de introductie van het weekendtarief(de wijziging hiervan vanaf begin volgend jaar).  Een beschuldigende vinger die trouwens totaal misplaatst is omdat hij heel goed weet dat de leveranciers hier ook slachtoffer zijn daar deze maatregel buiten hun om is beslist geweest.  Hopelijk zal de Raad van Mededinging in al haar wijsheid vaststellen dat de consumenten tarieven omhoog moeten daar er met verlies wordt verkocht.  De tarieven die de bedrijven nu moeten betalen, of het nu hoog- of laagspanning is, dienen mee in een dergelijk onderzoek mee te worden opgenomen.
Wat volgens mij wel een tekort is in de studie van Testaankoop is het ontbreken van de gastarieven die voor de gemiddelde burger veel zwaarder doorweegt(maal twee) dan de electriciteitsrekening.  Wat betreft de gasrekening is het zeker zo dat deze veel gevoeliger zijn geweest voor de prijsstijgingen op de internationale markten en hierdoor heeft de burger zijn rekening zien stijgen de laatste vierentwintig maanden met tientallen percenten.  Daar een gasrekening voor een gemiddeld gezin gemakkelijk boven de duizend Euro komt is een stijging met bijvoorbeeld twintig percent al direct goed voor een meerkost van tweehonderd Euro!  Waarom hier vandaag niet wordt bij stilgestaan is mij niet duidelijk.  Erger nog dan de electriciteitsmarkt is er in de gasmarkt sprake van een totaal monopolie die zich ook vertaalt in bijvoorbeeld een explosie van omzet en winsten bij deze bedrijven.  Dat bijvoorbeeld de Franse regering zijn eigen gasbedrijf GDF tientallen percenten omzet- en winstgroei ziet boeken op zes tot twaalf maanden en hier vervolgens niks probeert aan te doen voor haar burgers is gewoon een bewijs dat de beste garantie voor de beste prijs een vrije markt is en geen staatsmonopolie.