Energie-Blog

André Jurres

Sinds in België de federale regering een akkoord heeft gesloten met de uitbater/eigenaar van de kerncentrales is er een windstilte gekomen. De slag is thuisgehaald, door wie? Volgens mij vooral door de uitbater die voor een relatief bescheiden bedrag eigenlijk zekerheid heeft gekregen over niet alleen een verlenging van de oudste drie kerncentrales voor tien jaar maar eigenlijk ook indirect een bevestiging heeft voor de andere kerncentrales. Een bevestiging dat als deze niet zouden sluiten in 2025(wat bijna zeker is gezien de omvang van de basislast productie van 4000MW) het bedrag dat betaald moet worden laag zal zijn daar men altijd kan teruggrijpen naar dit akkoord. Wat vooral onrustwekkend is het ontbreken van enig initiatief op federaal of regionaal vlak om de energiemarkt(en telecom) open te breken op een moment dat onze federale controle organen in koor roepen dat door het uitblijven van een echte liberalisering onze bedrijven en consumenten veel teveel betalen voor hun nutsfuncties energie en telecom. Trots kondigde de nationale hoogspanningsbeheerder Elia zijn jaarcijfers aan die wederom op het niveau staan als een privé bedrijf á  la Microsoft(qua marges). De brutomarge swingt de pan uit, met een bedrijfskasstroom van meer dan 40% en een nettowinst van meer dan 10% kunnen onze bedrijven zien waarom onze energierekening hoog blijft(samen met de distributiebedrijven of zoals wij ze kennen als intercommunales en het monopolie van de producenten). Het blijft wraakroepend dat onze beleidsmakers de marges niet per wet vastleggen voor gereguleerde of gemonopoliseerde/dominante activiteiten. Dit komt natuurlijk ook door het dubbel belang van de overheid die zowel speler als scheidsrechter is(zowel aandeelhouder in de netten als wetgever/regelgever).
Wat ook de prijs nog verder gaat opdrijven zijn de ambities van Elia en Tennet(in Nederland) om hoogspanningsnetwerken op te kopen in het buitenland(vooral Duitsland) met gelden verkregen vanuit hun gereguleerde activiteiten(lees van openbaar nut). Men ziet in Nederland bijvoorbeeld Tennet die een hoogspanningsbedrijf in Duitsland overneemt dat drie keer groter is dan zijzelf. Dat dit niet zonder risico is lijkt me logisch gezien de forse bedragen die betaald moeten worden bij dit soort verkopen, de Nederlandse burger zal hiervoor mogen opdraaien de eerste jaren daar er zeker goodwill zal betaald worden(lees teveel betaald) als de leningen waar intrest op betaald moet worden om deze netwerken te kunnen kopen. Vanuit Nederland heeft men mij medegedeeld dat de eerste prijsverhogingen door Tennet al zijn aangekondigd! Wat voor Tennet geldt zal men ook terug kunnen zien bij Elia. Dat men ernaar streeft om een sterk Europees hoogspanningsnet aan elkaar te knopen is een goed idee maar dit zou wel moeten vertrekken vanuit een politiek draagvlak en gedragen door de verschillende overheden. Als men dit overlaat aan nationale gereguleerde bedrijven als Elia of Tennet dan vraagt men om problemen.
Een ander voorbeeld van zogenaamde schaalvergroting met negatieve korte termijn effecten(lees zeker minstens vijf jaar) is de overname van Nuon door Vattenfall, vanuit Nuon bereiken mij verschillende berichten dat het licht er uit kan, dat wil zeggen in de Benelux, niks kan meer. De hoge(lees te hoge) prijs die Vattenfall betaald heeft van grosso modo 9 miljard Euro moet worden terugverdiend. Een bedrijf dat ongeveer 6.5 miljard Euro waard is kopen voor 9 betekend gewoon dat de 2.5 miljard Euro snel moet worden terugverdiend of afgeschreven als goodwill. Voor de Belgische markt is er nog slechter nieuws door Nuon in België een van de weinige nieuwe aanbieders zijn die ook van plan waren om te investeren in eigen elektriciteitsproductie. Onlangs is al bekend gemaakt dat daar voorlopig niks meer van in huis komt(lees in de diepvries). De concentratie die gaande is betekend voor kleine landen als Nederland en België dat zij niet meer beslissen wat er geïnvesteerd wordt en dus hoeveel concurrentie er zal zijn.
Onze energieministers(vier in totaal) hebben het laatste jaar geen een maatregel genomen die de concurrentie gaat stimuleren of de huidige dominantie van een speler aanpakt en ben ik dus zeer hoopvol dat we binnenkort een stortvloed gaan krijgen aan plannen daar men in een jaar zeker de tijd heeft gehad om gedetailleerde plannen te maken.