Het Internationaal Energie Agentschap presenteerde deze week aan Minister Marghem haar conclusies betreffende de Belgische energiehuishouding en het plaatje oogt zoals verwacht niet fraai.
De analyse is nogal gemakkelijk te maken gezien velen al tot dezelfde conclusie gekomen zijn, het is juist dat het beleid omtrent firmawagens volledig ontspoort is, het is juist dat de kerncentrales in 2025 niet kunnen gesloten worden wegens tijdsgebrek voor alternatieven, het is juist dat ons oude patrimonium aan woningen slecht geïsoleerd zijn alleen vind ik de voorgestelde oplossingen enerzijds te simpel en anderzijds zelfs ontbreken.
Het beleid dat sinds eind jaren 80 voor een explosie van firmawagens heeft gezorgd is een gevolg van de enorme loonkost bovenop het nettoloon waar België wereldkampioen is. De werkgevers hebben met akkoord van opeenvolgende regeringen oogluikend toegestaan dat men voor fiscaal gunstige loonsverhogingen is gaan kiezen in de vorm van een auto. Nu is het systeem zo ingeburgerd dat de werknemers al bijna een auto verwachten anders beschouwen ze dit als een straf.
De analyse is volkomen correct als men stelt dat dit systeem per direct op de schop moet alleen kan dit niet zonder eerst de te grote loonkost aan te pakken. Mochten wij bijvoorbeeld richting het Amerikaanse loonkost systeem gaan dan zouden wij slechts een zeer kleine werkeloosheid kennen alleen zover zie ik ons niet gaan want het sociale vangnet is zo warm en gemakkelijk ook al weten voldoende mensen dat de kost ervan onhoudbaar is. De volgende generatie zal dankzij de huidige en vorige generatie (lees babyboom) niet meer kunnen genieten van deze voordelen, maar wel de nadelen voorgeschoteld krijgen door de enorme stijging van de pensioenkost.
Vermits België niet heeft gespaard voor de vergrijzing zal de volle impact op de jeugd komen die op hun beurt niet zullen kunnen genieten van hun oude dag, gewoon kwestie van simpel rekenwerk.
Echter is dit niet mijn vakgebied zullen we maar zeggen, maar wel een terechte bezorgdheid die onze regeringen dezer dagen niet schijnt bezig te houden. Verder als het blussen van de brandjes van de dag gebeurt nog sporadisch, zo ook in het energiedossier dat vorige week weer heel veel aandacht kreeg dankzij de EU en het IEA.
Groter kon de tegenstelling niet zijn van deze twee gereputeerde instellingen. Vanuit Europa kwam de duidelijke boodschap dat onze oude kerncentrales hun beste tijd hebben gehad en dicht moeten. Diametraal daar tegenover de boodschap van het IEA dat zegt dat België zijn oude kerncentrales ook na 2025 moet openhouden.
Beide boodschappen kunnen dan wel totaal verschillend zijn daarom zijn ze nog niet onjuist, Europa heeft gelijk als ze stelt dat onze oude kerncentrales vanzelfsprekend geen wissel meer op de toekomst zijn en wij het onvermijdelijke niet moeten blijven uitstellen. Net zo min als het IEA dat stelt dat door een gebrek aan daadkracht sinds 2003 (lees eerste regering Verhofstadt die geen enkel alternatief had uitgewerkt voor de beslissing die zij toen namen om de kerncentrales allemaal te sluiten tegen 2025) er gewoon nog geen vervanging is voor al onze kerncentrales die als ze allemaal werken meer dan de helft van onze productie betekenen. Tel daar nog de massieve import bij van Franse kernenergie en je gaat vlot over de 60%.
Minister Marghem was er snel bij door te zeggen dat de sluiting van de kerncentrales doorgaat zoals gepland in 2025, maar deze woorden klinken zeer hol. Zeker als nog geen zes maanden geleden men bijna zonder nadenken besloot om de twee kleinste kerncentrales van meer dan veertig jaar oud nog maar eens tien jaar langer open te houden. Het IEA heeft dus gelijk als ze stelt dat we geen keuze gaan hebben, maar haar volgende stelling dat kernenergie een optie moet blijven deel ik vandaag niet.
Niet zozeer vanuit technisch oogpunt mocht de vierde generatie werkelijkheid worden (de derde kunnen we beter schrappen als je naar de problemen kijkt met de bouw ervan in Finland en Frankrijk waar men jaren achterop loopt en miljarden budget overschrijdingen heeft) dan kan dit een deeloplossing worden. Echter met de technologie van gisteren, nieuwe kerncentrales bouwen is belachelijk gezien de problemen die dit met zich mee brengt (het afval).
Het IEA heeft de laatste jaren jammer genoeg al een aantal keren volledig verkeerde analyses en prognoses gemaakt ook al heb ik veel respect voor het werk dat zij doen en ik lees ieder jaar met plezier hun lijvig boek. Als je deze op een rijtje zet en analyseert kom je wel tot de conclusie dat vele prognoses overbodig zijn gebleken. De toekomst voorspellen is gewoon zeer moeilijk vermits het aantal variabelen bijna oneindig zijn.
Verder werd nog eens met veel aandacht verwezen naar het ontbreken van een energiepact/visie in België (ook al staat dit wel in het regeerakkoord) en zei Minister Marghem dat ze snel met iets zou komen. Snel is in onze sector synoniem als onmogelijk want het venijn zit in het detail en welke visie of strategie dan ook moet onderbouwd worden (lees bottom-up oefening). Het Nederlands energie akkoord leert ons dat dit daar ook ontbreekt waardoor de timing hopeloos begint achter te lopen en men zich aan kunstgrepen moet houden (zoals het verbranden van hout in kolencentrales).
Jammer genoeg hoorde ik dat Vlaanderen niet gaat wachten op Minister Marghem en zelfstandig een energievisie gaat ontwikkelen wat op z'n zachts gezegd suboptimaal is. Als Vlaanderen roept: We zetten alles op zon en wind. klinken deze woorden even hol als alle andere. Een onderbouwde uitvoering van een duidelijke visie met strategie betekent dat alle delen van de energie waardeketen dienen bekeken te worden en in elkaar geschoven te worden. En dit volgende de juiste volgorde met een duidelijke bindende timing waar grote boetes tegenover staan. Zonder te vergeten dat dit alles zinloos is als men niet een echte CO2 prijs gaat hanteren (lees meer dan 40 euro per ton). Wordt vervolgd