Het afvallen van Eneco als mogelijke investeerder in een nieuwe gascentrale zorgt voor enige zenuwachtigheid en dat is meer dan terecht. Zonder paniekvoetbal te spelen is de communicatie van Elia de Belgische TSO, Transmissie Systeem Operator, kristalhelder.
Zonder een 2.5 GW aan nieuwe bijkomende elektriciteitsproductie na 2025 komt de bevoorradingszekerheid onder zware druk te staan. De sussende berichten vanuit het kabinet van de federale minister van energie in België zijn begrijpelijk, alleen zijn ze niet onderbouwd met feiten.
Dat België een goede strategie voert om grootschalige batterijopstellingen te ondersteunen mag een voorbeeld van goed beleid genoemd worden. Alleen zijn dit soort oplossingen helaas maar een klein deel van de oplossing. Batterijen kunnen zeker enkele uren extra capaciteit garanderen, maar dan is het vat toch echt leeg.
Bijkomend probleem van het voorgestelde verdienmodel is namelijk dat ze binnen een dag stroom van het net halen wanneer deze beschikbaar en betaalbaar is en dit allemaal tegelijk. De inzet hiervan bevordert weliswaar de efficiëntie van duurzame vormen van opwekking(lees: zon en wind) maar ook niet meer dan dat. De Belgische TSO laat niets aan de verbeelding over als zij stelt dat ondanks het langer openhouden van twee kerncentrales voor een periode van tien jaar het tekort kritisch wordt. De nieuwe offshore veilingen in het Belgisch gedeelte van de Noordzee gaan slechts (beperkt) ten dele hieraan bijdragen. Dit heeft natuurlijk te maken met het bescheiden windpotentieel dat België heeft gezien zijn in omvang beperkte kustlijn.
Dat men te elfder ure moet gaan teruggrijpen naar gascentrales die veel meer vollast uren gaan moeten draaien dan nu gemeld wordt werkt contraproductief. Fossiele oplossingen blijven de verduurzaming in de weg zitten.
Niet alleen België is enigszins hypocriet, ook landen als Engeland hebben vorige week beslist om het iets rustiger aan te doen met de verduurzaming. De regering Sunak in Engeland heeft om dit te onderstrepen meerdere nieuwe concessies verleend om te gaan boren naar aardgas en olie. Daarnaast worden andere fossiele maatregelen zoals brandstof voor wagens langer in stand gehouden. Ook in Nederland gooit men vanuit parlement verkiezingskoekjes naar de kiezer en laat men de verlaagde accijns op fossiele brandstoffen doorgaan, ook al was dit eerst anders afgesproken. Fossiel zal en moet goedkoop blijven want het wint nu eenmaal zieltjes.
En toch is de weg die we moeten inslaan er één zonder het verbranden van fossiele brandstoffen en iedereen beseft dit natuurlijk ook. Dat we hiervoor een deel welvaart gaan moeten opgeven is een boodschap die niet populair is en daarom verkoopt men de verduurzaming als een kans voor onze economie, maar tegelijkertijd is het ook wel een kans. De honderden miljarden Euro’s die we bijvoorbeeld ieder jaar aan totalitaire regimes geven maakt niemand blij, dit geld kunnen we beter investeren in onze eigen economie! Daarbovenop gaan we de komende twintig jaar ook nog een tweede kostenspoor moeten hanteren die vele honderden miljarden Euro’s gaat kosten om een hele nieuwe duurzame economie op gang te trekken.
De eerste voorzichtige stappen zoals het implementeren van groene waterstof in de bestaande waterstofketen gaan helaas nog even op zich laten wachten, maar zijn nochtans hard nodig; onze industrie heeft nu eenmaal weinig oplossingen om aan voldoende energie te komen voor hun basisprocessen.
Ook systeemintegratie tussen wind op zee en grootschalige productie van waterstof staat in de sterren geschreven, maar kent nog een aantal obstakels. Eén daarvan is de noodzaak tot het aanleggen van een Europese backbone zodat al die geproduceerde waterstof tot bij de zakelijke gebruiker kan komen, een tweede is voorzien in betaalbare stroom. Dat stroom vandaag in een oorlogsmodus zit weten we inmiddels allemaal wel en dit zorgt voor vele kopzorgen. Een dag voor de oorlog stond stroom onder de 50€ per Mwh, vandaag staat hij voor lange termijn contracten dik boven de 80€ per geproduceerde Mwh.
Een ieder snapt dat deze enorme stijging zijn impact gaat hebben op onze zware industrie die op hun beurt weer weinig geduld gaan hebben met de enorme verschillen die zijn ontstaan voor hun energiekosten tussen de Verenigde Staten, het Verre Oosten en Europa.
Het kan bijna niet anders of we gaan de komende jaren een exodus krijgen van sectoren die energie intensief zijn, daar is met het huidig energiebeleid niets aan te doen. De Verenigde Staten gooien als je nieuwe fabrieken opent bovenop hun lage energiekosten een eenvoudige en aanzienlijke subsidie . Europa en de lidstaten kijken ernaar en geven de ene na de andere speech. Voor een groot deel holle woorden als je het mij vraagt , al doet de Europese Commissie wat zij kan. De inspanning mijne dames en heren moet minimaal verdubbelen en eigenlijk verdrievoudigen! Doet u dit niet dan zullen mijn woorden vrees ik bewaarheid worden.
Was het plan niet om na Corona onze afhankelijkheid voor producten uit China te verminderen? Net het omgekeerde gaat gebeuren: Europa is goed op weg om het Bokrijk van de wereld te worden….