Energie-Blog

André Jurres

Nu het steeds duidelijker wordt dat het terugdringen van onze CO2 uitstoot een aartsmoeilijke opdracht is zonder historisch vergelijk duwen voorstanders kernenergie weer naar voren als deel van de oplossing.

Natuurlijk is het zo dat kerncentrales geen directe uitstoot van CO2 hebben en zorgen ze vandaag in Europa in sommige landen voor een belangrijk deel van de basislast energie.  Het pleidooi dat gevoerd wordt is wel enigszins doorzichtig en de argumenten zijn op zijn zacht gezegd gekleurd.

Er worden zelfs Calimero tactieken gebruikt waar het argument wordt gebruikt dat duurzame vormen van productie zoals zon en wind voorrang krijgen op het netwerk. Dit wordt dan in één pennentrek ook maar even gebruikt om aan te tonen dat zon en wind echt niet zo goedkoop zijn.

Laat ons even kijken naar de huidige kerncentrales in aanbouw in Europa, in Frankrijk, Engeland en Finland staan de pareltjes van morgen te blinken want werken doen ze geen van allen.  De vertraging in de bouw van al deze projecten is niet meer in jaren uit te drukken maar in decennia.  Laten we de centrale in Frankrijk in Flamanville als voorbeeld gebruiken.

Van het originele budget is niets meer over en men zit nu al aan factor drie.  Om u een idee te geven, de kerncentrales kost 9750€ per KW, dezelfde investering in zon kost vandaag 500-550€ per KW.  Nu zijn deze vormen niet direct met elkaar te vergelijken maar het wordt nog beter of moet ik zeggen slechter.

Anders dan normale elektriciteitsproductie die je op het einde van hun leven kunt afbreken en voor een deel recycleren begint de miserie met kerncentrales pas echt.  Niet dat we er al veel ervaring mee hebben, want niemand durft te beginnen aan de afbraak van een kerncentrale.  Vraag maar eens aan onze Zwitserse vrienden hoe vlot het gaat en hoeveel het gaat kosten.  De bedragen zijn zeer fors te noemen en lopen in de vele miljarden Euro’s.  Ook dit dient men bij de investering op te tellen als men nieuwe kerncentrales bouwt.  Dit gebeurt trouwens ook bij zon en wind als deze op het einde van hun bestaan worden afgebroken.

U denkt nu dat we zeker klaar zijn met de kosten van kernenergie?  Nee hoor, we rekenen door want het afval moet geen decennia, geen honderden jaren maar een deel zelfs duizenden jaren opgeslagen worden.  De kostprijs hiervan hoef je zelfs niet meer uit te rekenen want dat is toch het probleem van de volgende generatie?!

En nee er komt nog meer, de enorme vertragingen die we gezien hebben bij alle grote kerncentrales in aanbouw in West-Europa laten de rekening letterlijk ontploffen.  Het volgende rekenvoorbeeld gebaseerd op de in aanbouw zijnde kerncentrale in Frankrijk in Flamanville, een centrale van 1,6 GW(1600 MW) die grosso modo tien jaar te laat wordt opgeleverd.  Hoeveel inkomsten hebben we dan gemist, we nemen een laag getal voor de verkoopprijs van elektriciteit aan 30€ per MWh en we zeggen dat de kerncentrale 7500 uren per jaar werkt en dit gedurende tien jaar, Het inkomstenverlies voor deze centrale door de vertraging in de bouwtijd beloopt 3,3 miljard Euro.

Als we dan een voorzichtige eind som proberen te maken voor kernenergie en wat de kost is dan komen we al eerder in de richting van meer dan 20.000€ per MW als je bouwkosten, de afbraak, een klein deel van opslagkosten gedurende vele decennia/millennia en als laatste nog een klein deel van de gemiste inkomsten door de enorme vertraging in de bouwtijd.

En nog is de rekening niet compleet want wellicht voor velen niet bekend, maar het risico voor een kernramp is niet te verzekeren, alleen de gemeenschap (lees wij) kunnen en mogen opdraaien voor mogelijke ongelukken met kleine of grote gevolgen.  In Japan weten ze er alles van, na al meer dan 200 miljard dollar uitgegeven te hebben tot nu toe en het eind is nog lang niet in zicht.

Dit wil dus zeggen dat iets dat niet verzekerbaar is al zeker niet in privéhanden kan komen gezien de gemeenschap mag opdraaien voor de mogelijke gevolgen.  Nu is kernenergie heel veilig gelukkig en is de kans op een grote ramp zeer klein, alleen niet klein genoeg.

Na twee catastrofale rampen in nog geen veertig jaar op een totaalaantal kerncentrales van enkele honderden kan men de kans niet verwaarloosbaar klein noemen.  Verwaarloosbaar klein is 99,9999% zekerheid dat er nooit iets zal gebeuren en dat haalt deze technologie niet.

Wil dat daarom zeggen dat ik tegen kernenergie ben, helemaal niet, maar het dient in de eerste plaats een maatschappelijke keuze te zijn voor een technologie die wij volledig beheersen en dat doen wij niet.  De bouw van de nieuwe kerncentrales toont duidelijk aan dat we zelfs het bouwproces niet beheersen en is het dus te vroeg om te roepen dat kernenergie een reëel optie is naast zon en wind.

In plaats van al een kleine 50 miljard Euro uit te geven aan een paar nieuwe centrales in Frankrijk, Engeland en Finland had men beter zijn middelen gebruikt om technologie uit te rollen waar de volgende generaties niet voor hoeven op te draaien.  Zon en Wind zijn zeker maar een deel van de oplossing, maar in combinatie met opslag en de productie van groene waterstof kom je al een stuk verder.  Doe daar dan slimme software bij die ons verbruik naar beneden drukt en we zijn al veel verder op weg dan die paar kerncentrales die dan geen CO2 uitstoten nu maar vele generaties na ons met afval op te zadelen of de afbraak waar niemand wilt aan beginnen.

Het status quo heerst, of het nu gaat om fossiel of kernenergie men wil behouden, de schrik zit er goed in ook al roept Europa luid voor een Green Deal, men wil er niet aan.  Er is nochtans een oud spreekwoord dat zegt wie schrik heeft krijgt slaag.  Afstappen van wat men kent vergt moed, visie en vooral volharding.  Bereid zijn om offers te brengen zodat we de planeet achterlaten met een toekomst die een schone kans heeft.