Wereldleiders spreken mooie beloften uit om klimaatdoelen te halen, dichter bij huis wordt CRM goedgekeurd en ambitie om energiefactuur te vereenvoudigen
Enkele dagen geleden was er een virtuele top van een groot aantal landen die met recht en rede ook de titel dragen van grootste vervuilers in de wereld. De ambitie spatte letterlijk van het scherm en de percentages gingen in crescendo. Paradoxaal genoeg kent de huidige pandemie één voordeel en dat is dat er grote relance budgetten worden voorzien om de huidige economie te kick starten.
Het is zo’n beetje de laatste kans om onze economie naar een duurzamere vorm om te bouwen alvorens moeder Aarde definitief afscheid gaat nemen van ons of toch velen van ons. Nee geen doemdenken, maar gewoon bevestigd door voldoende studies. Bijvoorbeeld het smelten van de gletsjers in de Himalaya zullen de waterbevoorrading naar China en India ernstig verstoren om het woord vernietigend maar niet te noemen. Water en leven hangen heel nauw samen en onze kwetsbaarheid voor het vochtige spul hoeft geen onderbouwing.
De vele investeringen die nu op gang gaan komen om onze economie een pepmiddel te geven worden hopelijk aangewend voor duurzame toepassingen en niet om het in stand te houden van oude vervuilende sectoren. De praktijk is echter weerbarstig en zelfs in Europa lobbyen bepaalde landen om bijvoorbeeld aardgas mee op te nemen als groene maatregel. Als je er van enige afstand naar kijkt is dit volledig onrealistisch eigenlijk zelfs surrealistisch. Deze zogenaamde landen die aardgas zien als oplossing om bijvoorbeeld hun kolencentrales te sluiten nemen zichzelf in de maling.
Natuurlijk is het heel positief als aardgas er in slaagt om alle kolencentrales te sluiten, maar om het dan maar mee op te nemen als groene oplossing is meer dan een brug te ver. Aardgas mag dan al schoner zijn, maar de kolen uitstoot halveert daardoor alleen maar. Gevolg is dat we nog altijd massaal veel blijven uitstoten en ruimschoots onvoldoende om de doelstellingen tegen 2050 te halen.
De sprookjes die deze week op het wereldpodium naar voren werden geschoven om met bepaalde percentages de doelen voor 2030 te halen zorgen eigenlijk voor een enorme hypotheek op de toekomst. Kijk nu als voorbeeld naar de doelstelling om tegen 2050 CO2 neutraal te zijn. Men mag zelfs stellen dat sommige voorgestelde oplossingen (eigenlijk meer onwerkbare ideeën of vooral meer van hetzelfde namelijk blijven CO2 in de samenleving pompen, zoals ondergrondse opslag van CO2) ervoor kunnen zorgen dat het echte doel nooit meer gehaald zal worden.
Ondertussen blijft de beste oplossing, het intomen van menselijke groei, de meest duurzame optie als oplossing voor de volgende generaties maar geen woord hierover, onbegrijpelijk voor wereldleiders die zeer goed weten dat vooral hier het schoentje wringt.
Aardgas voorstellen als transitiebrandstof kan best, maar niet op de manier zoals het nu gebeurd. Een centrale bouw je niet voor tien of vijftien jaar, maar voor veel langer. De nieuwe gascentrales die we nu gaan bouwen om tegen 2025 operationeel te worden werken in 2050 nog. Het woord transitie valt vandaag een beetje in de categorie van greenwashing waar vooral aan de korte termijn (lees doelstellingen 2030) wordt gedacht, die dan vervolgens de lange termijn doelstellingen negeren. Het is gewoon meer van hetzelfde, logisch gezien we het huidige economisch model, dat eigenlijk dateert van begin 19de eeuw (industriële revolutie), in stand blijven houden. De behoefte aan jaarlijkse absolute groei is in ons huidig model een noodzaak met als reden: inflatie en om ons kostenmodel (lees de verzorgingsstaat) betaalbaar te houden.
Dichter bij huis heeft het Belgische parlement het CRM (veilingmechanisme/subsidie) systeem voor de eerste veiling tegen einde dit jaar goedgekeurd. De huidige tekst blijft een gedrocht waar een moeder haar kinderen niet in terugvindt en bevoordeelt vooral bestaande actoren die reeds een positie hebben in de markt. Het vinden van een plaats om deze centrales te bouwen is nog een ander paar mouwen gezien vele lokale overheden terecht zeggen dat dit soort centrales niet thuishoort in hun gemeenschap voor redenen zoals natuur of nabijheid van wijken.
Meest logische plaatsen blijken toch in onze havens liggen, gezien daar ook de grote afnemers zitten. De kans dat vooral de “usual suspects” de “winnaars” worden in de komende veiling is minstens voorspelbaar te noemen. Positief is wel dat de gunning van de bouw van nieuwe gascentrales slechts een eerste stap is naar meer duurzame oplossingen via het CRM systeem de jaren erop. Ook andere systemen zoals batterij opslag, waterstof, IOT en AI kunnen ervoor zorgen dat het management van vraag en aanbod efficiënter wordt en er minder overschotten of tekorten zijn op bepaalde momenten van de dag.
Ook de vereenvoudiging van onze energiefactuur staat eindelijk op de politieke agenda, hopelijk vergeet men vooral niet om een verschuiving van belastingen van duurzame energiebronnen naar fossiele brandstoffen in aanmerking te nemen.
Maar ook hier danst men voor een deel rond het echte probleem door nog steeds te weinig in te zetten op energiebesparing. Hoe kan onze samenleving tolereren dat een crypto munt evenveel energie verbruikt als een heel land zoals bijvoorbeeld Oostenrijk? Of het vullen van onze dierbare telefoon met inhoudsloze toepassingen die energie vreten?
Zolang men de bevolking wijs maakt dat deze transitie mogelijk is zónder harde keuzes of het opgeven van een deel van onze keuzes die gegroeid zijn uit het idee dat alles kon en mocht dan blijft het dweilen met de kraan open. De volgende generaties kunnen nog een heel mooi bestaan hebben, maar wel door terug met de mogelijkheden van onze planeet te gaan leven en dus te gaan matigen op sommige zaken die waanzinnig veel energie vergen of zeer vervuilend zijn.