Deze week kwam België in het nieuws internationaal door de mogelijke problemen met twee van onze kerncentrales. Dat het te vroeg is voor conclusies is voor de meesten wel duidelijk en ook dat men de bevoegde instanties de tijd moet geven om met een onderbouwd rapport en aanbevelingen te komen.
Dat een definitieve sluiting mogelijk wordt indien zou blijken dat er inderdaad een veiligheidsrisico zou zijn is logisch en zorgt nu al voor hoogspanning daar de kernuitstap, die gepland was, zo volledig in het water valt. Dat wil zeggen de volgorde van de uitstap die logisch gezien de oudste centrales eerst uit dienst zou nemen.
Mocht het scenario van een directe en definitieve sluiting van 2000 MW bewaarheid worden dan zullen Doel 1 en 2 wellicht toch langer open moeten blijven op voorwaarde dat dit technisch mogelijk is en de nodige investeringen zullen gebeuren. Deze investeringen zullen er trouwens voor zorgen dat de kostprijs voor de geproduceerde elektriciteit zal gaan stijgen en dus ook de prijs die de klant betaalt.
Dat dit wellicht een ongelukkig toeval is en dat ons productietekort ineens zo zeer acuut begint te worden is toch het gevolg van dertig jaar lang geen enkel vervangend investeringsbeleid gevoerd te hebben. Hoe gek dit ook mag klinken een mogelijke definitieve sluiting van twee van de minst oude kerncentrales (zijn nu toch ook al bijna dertig jaar oud) zou er eindelijk voor kunnen zorgen dat de hoogdringendheid van een investeringsstrategie geschreven door de overheid bewaarheid wordt.
Zoals ik reeds eerder heb geschreven zal de overheid een actieve rol dienen te spelen in dit investeringsbeleid om deze als het ware te kickstarten. Gezien men in een vrije markt niet zeker is van zijn rendement lijken lange termijn investeringen niet haalbaar om gans ons productiepark te vervangen (gaat uiteindelijk toch over een bedrag dat fors over de 30 miljard euro zal gaan de komende twintig jaar) door dezelfde vrije markt.
Ook al worden sommige spelers al vrolijk bij het idee dat ze subsidie gaan krijgen om gascentrales te bouwen is de uitbouw van alleen maar gascentrales zeker niet de oplossing voor het wegvallen van al onze basislast centrales die voor het bulk van onze elektriciteit zorgen. Dat we een aantal moderne flexibele gascentrales nodig hebben is een gegeven gezien onze uitbouw van duurzame energie (wind en zon), maar deze dienen te functioneren als piekcentrales en als reserve.
Gas zou men niet moeten gebruiken in basislastcentrales gezien het een relatief schone fossiele brandstof is die te waardevol is. Wij dienen onze uitstoot verder te gaan beperken en dit betekent dat we gans onze kernenergie productie niet kunnen vervangen door gasproductie.
Men zoekt de weg van minste weerstand om zo snel van het acuut probleem af te zijn, maar het blijft aanmodderen. Een België zonder kerncentrales lijkt me tot nader order niet realistisch en kan alleen maar als er een onderbouwde strategie komt van de gewenste technische oplossing die in ieder geval zal bestaan uit heel veel deeloplossingen. Gezien onze (groot)industrie hebben we veel basislastcentrales (base load) nodig (voor onze 1500 grootste bedrijven die samen al 50% van het volledig elektriciteitsverbruik voor hun rekening nemen) en zijn gascentrales geen totaal oplossing (wel tijdelijk onderdeel van een deel van de oplossing in flexibele piekcentrales).
Een ander deel van de oplossing op korte termijn (in onze sector spreek je dan over de volgende tien jaar) is een geïntegreerde energieproductie met onze noorderburen die te veel productie gebouwd hebben en de komende jaren structurele overschotten zullen blijven houden. De nood zal echter hoog moeten zijn willen we de koppen bij elkaar gaan brengen en onze ego's opzij zetten.
Ondanks het gebrek aan vertrouwen van mevrouw van Den Bossche (een van onze ministers van energie in dit geval Vlaanderen) in slimme meters is het absoluut noodzakelijk dat we het ganse netwerk en de gebruikers (lees hun machines) slim gaan maken. Zodat bepaalde zaken centraal gestuurd kunnen gaan worden (bijvoorbeeld machines aanzetten wanneer er voldoende energie is en niet wanneer wij dit zelf willen).
<span style="line-height: 115%; font-family: 'Arial','sans-serif'; font-size: 11pt">Begrijpen onze politici wel welke verpletterende verantwoordelijkheid zij dragen voor het niet moderniseren van onze energiehuishouding op een moment dat de zekerheden van het verleden een voor een wegvallen. Onder het mom van de kostprijs en een mogelijke verhoging van onze energiefactuur zijn populistische uitspraken natuurlijk eenvoudig, maar geven zij de illusie dat er geen hoogdringendheid is. De sector zou meer van zich moeten gaan afbijten en met onderbouwde oplossingen komen en duidelijk maken dat keuzes maken geen optie zijn maar nodig.