Een op het eerste zicht opvallende “interne” communicatie “lekte” al snel uit waar de regionale CEO van Engie Electrabel het personeel toesprak en aankondigde dat het bedrijf geen geld meer gaat uitgeven aan centrales die gaan sluiten in 2025.

Met deze actie lijkt het bedrijf de handdoek in de ring te gooien of is het net andersom?  Men kan ook zeggen dat men de knuppel in het spreekwoordelijke hoenderhok gooit.  De nog jonge federale regering in België bestaat uit diverse politieke partijen die niet allemaal even overtuigd zijn dat het land zonder zijn kerncentrales verder kan tegen 2025.  Daar hebben ze trouwens voor een groot deel zelf voor gezorgd door sinds 2003 constant aan de poten te zagen van de voorziene uitstap.

Sinds 2003 zijn er in België maar weinig nieuwe investeringen gedaan wat de basislast van centrales betreft gezien de meeste partijen die enige interesse hadden vaak snel wegliepen met een bloedneus.  De constante ondermijning van de uitstap uit kernenergie zorgde voor een klimaat van wantrouwen.

De nieuwe federale minister van energie wilt duidelijkheid verschaffen zodat deze onzekerheid verdwijnt en in haar woorden de “Bob de Bouwers” in grote getale terug komen.  Of dit zal gebeuren is nog verre van zeker.  Er moet vooral een interessant investeringsklimaat gecreëerd worden en hier is tot op vandaag zeer weinig sprake van.  De ontwerptekst bijvoorbeeld voor het toekomstig veilingsysteem voor de mogelijk nieuwe gascentrales en capaciteit is volgens één van de kandidaten eerder een draak te noemen.

Het enthousiasme of eerder het gebrek daar aan komt voort uit de inhoud van de tekst, geschreven door de Creg als ik mij niet vergis, waar nieuwe spelers eigenlijk geen kans krijgen en alleen maar risico’s zien.  Zonder een bestaande positie in de lokale markt is het eigenlijk onmogelijk.  Dit zijn niet mijn woorden maar die van één van de kandidaten.  Men begint dus al met knikkende knieën aan deze oefening waar diepe zakken vol met geld voor nodig zijn.

Hier wringt een ander deel van het schoentje, de crisis van 2008 heeft zeer diepe sporen gelaten bij de producenten in Europa met honderden miljarden Euro’s afschrijving tot gevolg. Vooral gascentrales zijn de laatste tien jaar vooral verlieslatend geweest, stonden in de mottenballen of werden zelfs afgebroken en buiten Europa terug opgebouwd.

Een ander probleem is de relatieve schaalgrootte van de Belgische markt die eerder klein is en ook zeer geconcentreerd.

Een andere wens van de nieuwe federale regering is dat de elektriciteitsprijs niet mag stijgen door de komst van vele nieuwe gascentrales en andere vormen van productie.  Hier vliegt  men toch wel echt uit de bocht want het grootste probleem is nu net dat de groothandelsprijzen voor elektriciteit sinds 2008 onder water staan.  Dat we op onze factuur uiteindelijk veel betalen voor een KiloWatt komt vooral doordat onze energiefactuur een belastingbrief is geworden.  De lijst van taksen is zolang dat je bijna een vergrootglas nodig hebt.

Groene stroom bijvoorbeeld is vandaag gemakkelijk vier keer zo duur als een fossiele brandstof zoals aardgas en stookolie.  Hoe rijm je de ambitie en doelstellingen naar 2030 en 2050 toe hiermee?  Begin nu eindelijk aan de verschuiving van taksen op groene stroom naar fossiele brandstoffen zoals stookolie en kerosine.

Terugkomend op de sluiting van alle kerncentrales binnen 48 maanden gaan we ongetwijfeld een aantal records laten sneuvelen, België wordt wereldkampioen in het vervangen van meer dan 50% van zijn basislast energie in een recordtijd, een stormloop van investeerders zal in de startblokken moeten staan, de regel- en wetgeving aangepast binnen de komende twaalf maanden om dit mogelijk te maken. 

Yes we can!