Afgelopen dagen maakten de vele partijen die Nederland rijk is hun verkiezingsprogramma bekend. Zoals steeds bij de ene beter onderbouwd dan bij de andere. Doorberekening door het Planbureau geeft in ieder geval al een indicatie dat men het aandurft dat een neutrale instelling nakijkt of de plannen enigszins betaalbaar zijn.
Het kwaliteitslabel dat vaak wordt gegeven aan zo’n doorberekening door partijen is vooral om aan te tonen dat men zijn huiswerk goed heeft gedaan, maar is helemaal geen garantie dat dergelijke plannen uitvoerbaar zijn.
Marktomstandigheden kunnen heel snel veranderen, kijk maar naar de windmolensector op zee die op een paar maanden tijd in zwaar weer is gekomen. Sinds de veiling in Duitsland waar de overheid 12.8 miljard Euro wist binnen te harken door 7 GW concessies te gunnen aan twee bedrijven is het kommer en kwel in de sector. Projecten worden stopgezet, concessies teruggegeven met grote verliezen en de fabrikanten schrijven vooral rode cijfers.
De verkiezingsprogramma’s zijn vooral schoten voor de boeg en wisselmunt voor na de verkiezingen om aan de onderhandelingstafel te kijken wat wel en niet mogelijk is. Iedere partij wil zich houden aan de Parijs akkoorden en de data vliegen je rond de oren. Het kan niet snel genoeg gaan, ergens tussen 2030 en 2040 dient de energiesector volledig klimaatneutraal te zijn. Dit is dan wel exclusief de fossiele sector natuurlijk waar juist het probleem zit.
De Nederlandse Boerenpartij wil vooral met biogas alles oplossen, nu mist hun plan enige onderbouwing en het zou goed geweest zijn om hen te vertellen dat biogas maar voor een heel klein deel kan bijdragen aan het vergroenen. Het potentieel is nu eenmaal beperkt, zelfs als je van mest en plantaardig afval 3 tot 4 bcm groen gas zou produceren, dan haal je nog geen 10% van het huidig aardgasverbruik.
Hiervoor moet je dan wel je ganse veestapel in stand houden en was hier nu net niet besloten dat deze drastisch dient afgebouwd te worden? Ons oppervlaktewater wordt danig vervuild door de overbemesting van onze landen en volgens mij is voorkomen nog altijd beter dan afval verwerken.
De PVDA/GroenLinks zet al zijn kaarten in op wind op zee om onze volledige energievoorziening hiermee veilig te stellen. Een nobel doel, maar slechts een deel van de oplossing. Zonder systeemintegratie lijkt me dit zelfs helemaal niet haalbaar gezien we veel meer wind op zee gaan zetten dan dat we nodig hebben op een normale dag. Al deze opgewekte elektriciteit moet opgeslagen kunnen worden voor zowel korte (batterijen) als langere tijd (waterstof) en hiervoor moet nog heel veel infrastructuur gebouwd worden.
Zoals steeds mis je in al deze verkiezingsprogramma’s de stappenplannen om tot een dergelijk resultaat te komen, de behoefte aan een Deltaplan in het kwadraat is meer dan ooit nodig om deze transitie te kunnen laten slagen. Niet alleen op nationaal, maar vooral op Europees niveau. Als je nu ergens Europese obligaties voor zou moeten uitbrengen is het wel voor de energietransitie die Europa veel minder afhankelijk gaat maken van import en ook een voorbeeld kan worden om ons milieu en klimaat te redden.
Het blijft toch opvallend hoe simplistisch bepaalde verkiezingsprogramma’s over onze sector spreken en de oplossingen worden neergeschreven als eenvoudig te behalen doelen. Dat Nederland kreunt onder een stikstofprobleem door de veel grote intensieve veeteelt mag dan waar zijn, we blijven toch vaak in de verkeerde volgorde verduurzamen.
Natuurlijk is het heel positief dat we ons wagenpark aan het vergroenen zijn en onze industrie dwingende doelen opleggen, alleen blijft het toch opvallend hoe er positief melding wordt gemaakt van bijvoorbeeld een containerschip met een slordige 24.000 containers aan boord dat deze week in Rotterdam aanmeerde. Dit schip verbruikt dagelijks 270.000 liter zware stookolie (lees de grootste rommel/resten die we van olie nergens kwijtraken en dus maar op zee verbranden zodat niemand de zwarte rook ziet!) De 16 grootste schepen ter wereld stoten meer CO2 uit dan alle wagens op deze planeet.
Natuurlijk is logistiek belangrijk voor onze economie, maar het lijkt me veel zinvoller om onze vloot eerst te vergroenen met dwingende doelstellingen tot 2050 waar ieder jaar een bepaald percentage zware stookolie moet verdwijnen. Hetzelfde trouwens met de luchtvaart, die vandaag mega subsidies krijgt om toch maar onze dierbare citytrip à 25 Euro mogelijk te houden, terwijl de hele planeet bedekt wordt met uiterst giftige stoffen die verdampen tijdens het vliegen.