Als kind en ook later heb ik altijd met veel interesse geluisterd over de verhalen van de Tweede Wereldoorlog. Mijn grootmoeder had toevallig een kruidenierszaak in de Jodenbuurt in Amsterdam en zo vernam ik als kind het bestaan van de bon voor voedsel. Dat was trouwens ook zo in de Eerste Wereldoorlog. Met de aankondiging van het afschakelplan aan de gouverneurs deze week komen we een beetje in de oorlog. Energie op de bon?

De verduistering zal kunnen toeslaan deze winter en zo zal België weer opvallen vanuit de ruimte. Deze keer als enige plek in Noordwest-Europa die als een donkere vlek(ken) zal te zien zijn. We maken zeker kans om weer heel de wereld rond te gaan wanneer de eerste foto's vanuit het permanente ruimtestation naar CNN worden gestuurd. Ook hier zou de overheid het best zijn crisiscommunicatie alvast voor inrichten en uitwerken. Mogelijke titel: : België neemt leiding in de Westerse wereld wat energiebesparing betreft.

Natuurlijk is deze zin niet zonder enige ironie vermits nog niet zo lang geleden België 's nachts vanuit de ruimte zeer goed te zien was door onze goed verlichte snelwegen. Hoewel we al enige jaren in Vlaanderen het licht op de snelwegen niet meer gebruiken (alleen bij noodweer) blijft dit jammer en zelfs niet wenselijk. De erbarmelijke staat van onze wegen is nu eenmaal een gegeven en vaak is het meer rodeo rijden tussen de gaten, richels en/of brokstukken en hiervoor heb je in het donker juist het licht nodig. In Wallonië is de situatie nog veel erger, maar daar begrijpen ze het belang van de verlichting tenminste nog .

Alle gekheid op een stokje heeft het recente afschakelplan zijn verdienste dat we goed voorbereid zijn en zelfs beter dan andere landen. Een accident kan altijd zoals een aantal jaren geleden in Noord-Duitsland toen een boot bijna zorgde voor een totale black-out in Noordwest-Europa. Nu heb ik toch wel enige vragen bij de communicatie van deze week die zeer doordacht en geordend overkwam.

Deze staat in ieder geval in schril contrast met de doemberichten over de gevolgen van een gedeeltelijke black-out. Het feit dat men blijkbaar netjes een week op voorhand kan zeggen dat een afschakeling kan gaan gebeuren en dan ook nog netjes een dag op voorhand uw gemeente ook tot in het detail even de uren meedeelt is toch fantastisch? Dat we in onuitgegeven gebied zitten is toch wel iets waar we ons wel bewust van dienen te zijn, de neveneffecten kunnen zeer onverwacht zijn en zorgt u in ieder geval voor voldoende kaarsen in huis.

Een professor stelde voor om eerst de huizen van alle voormalige energieministers in het donker te zetten en dat is toch wel een zeer leuke ludieke actie. Wellicht zal het zo'n vaart niet lopen en zoals al gezegd kan ons land zich dergelijke toestanden gewoon niet permitteren. Men beseft hopelijk wel dat een buitenlandse investeerder eerder gaat kiezen voor een land waar de bevoorradingszekerheid beter gewaarborgd is.

Ondertussen resulteert de extra aandacht voor onze energiehuishouding ook in vele nieuwe initiatieven, in eerste instantie wil iedereen met elkaar in overleg. Momenteel krijg ik drie aanvragen per dag om in het land te gaan spreken en ook al doe ik mijn deel dat wordt moeilijk. Ben geen beleidsmaker, ben ook geen bediende, maar ondernemer. Aan de andere kant is het meedenken en meewerken aan mogelijke oplossingen ook gewoon een gedeelde plicht als je in onze sector werkt. Overleg is in ieder geval de eerste stap, dan inventariseren en beginnen werken aan de keuzes en berekenen van de impact (lees: langetermijnvisie).

Wat ook positief is, is dat er meer aandacht gaat naar opslag in het netwerk en dat er onderzoek wordt gedaan naar welke technologieën daar het best voor zijn. Buiten kostprijs zijn vooral de duurzaamheid en toepasbaarheid van belang. Met duurzaamheid bedoel ik de noodzaak om edele metalen te moeten verwerken in opslag. Vele reeds bekende technologieën zijn gewoon niet duurzaam daar ze niet toepasbaar zijn op wereldschaal. Zelfs het gebruik van batterijen die nu door velen gevolgd wordt, is moeilijk houdbaar door het gebrek aan voldoende grondstof. De vraag stelt zich eerder of alle vormen van opslag waar vandaag aan of mee gewerkt wordt grootschalig duurzaam toepasbaar zijn. Zelfs het oude gebruik van waterkracht is in vele gevallen niet duurzaam te noemen door zijn impact op de lokale omgeving.

De Club van Rome kwam vorige week nogmaals met een nieuw rapport van Australische wetenschappers waar bevestigd werd dat ons huidig economisch model gebaseerd op 2% groei gewoon niet duurzaam is en vooral niet houdbaar. Het onderzoek ging ook uit van tekenen waaruit bleek dat de eerste tekenen van verval van ons huidig economisch model zichtbaar zijn geworden. Verder werd gezegd dat we al vanaf 2015 nieuwe tekenen van dit verval zullen gaan zien en de belangrijkste conclusie moet zijn dat onze huidige samenleving dit niet zal aankunnen. Als overheid en gemeenschap moet je vooruit kijken om ervoor te zorgen dat de transitie naar een duurzaam economisch model vanuit ons huidig economisch model haalbaar wordt. Dat de Club van Rome geen bende doemdenkers zijn, bewijzen ze door reeds decennia met onderzoek naar buiten te komen dat vaak steek houdt.